piątek, 15 lutego 2019

Dwór I.J. Paderewskiego w Kąśnej Dolnej - projekt "365 nocy".

Nr 46

Ignacy Jan Paderewski - postać niezwykła... Był pianistą, kompozytorem, działaczem niepodległościowym, dyplomatą i politykiem. Pod jego wpływem prezydent Woodrow Wilson umieścił w swoich słynnych 14 punktach informację o tym, iż Polska powinna odzyskać ponownie stać się suwerennym państwem. To tak bardzo krótko o naszym wspaniałym mistrzu. Co miał wspólnego z Kąśną Dolną i Ciężkowicami?

Dwór wybudowany został w 1833 r. przez właściciela wsi - Pawła Gostkowskiego. W 1897 r. działający w imieniu Ignacego Paderewskiego - Stanisław Roszkowski - zakupuje posiadłość od Barbary z Roszkowskich Jordan Stojowskiej. Przebudowa trwa do 1899 r. Jednakże Paderewski zdecydował się zamieszkać gdzie indziej. W 1903 r. dwór zakupili rotmistrz Włodzimierz Kodrębski z żoną Zofią z domu Foryst. Po kilku zmianach właścicieli, w 1945 r. majątek przejęło państwo. W budynkach miało siedzibę kilka różnego rodzaju instytucji. W 1990 r. powstało Centrum Paderewskiego Tarnów - Kąśna Dolna. 

Dwór ma charakter klasycystyczny. Od frontu znajduje się portyk kolumnowy z tympanonem o trójdzielnej kompozycji. Nad oknami i drzwiami pojawiają się gzymsy z głowicami kolumnowymi. Na ścianie bocznej widoczne są 2 pilastry. Wnętrza posiadają dwutraktowy charakter z korytarzem pośrodku. Obecnie w środku znajduje się muzeum z eksponatami związanymi z Ignacym Janem Paderewskim, wraz z salą koncertową. W otoczeniu budowli znajduje się także mała kawiarenka oraz stodoła, w której zorganizowano dużą salę koncertową.

Wokół założenia rozciąga się rozległy park. Założony został na przełomie XVIII i XIX w. Pod koniec XIX w. nadano mu charakter romantyczny ze stawem z wyspą, alejkami i dróżkami. Imponuje ilość starych drzew i krzewów różnych odmian. Możemy tutaj odnaleźć np. dęby o wieku ok. 300 lat.

Co ciekawe dwór miał być posiadłością na miarę ówczesnych farm amerykańskich. W okolicy istniało wiele zabudowań folwarcznych. Paderewski chciał aby posiadłość była zelektryfikowana. Z tego też powodu na rzecze wybudowano turbinę wodną. Niestety folwark nie posiadał zarządców z doświadczeniem, którzy mogliby odpowiednio dbać o jego rozwój.


Paderewski angażował się także w życie małej ojczyzny. Bywał w okolicy kilkukrotnie. Zachęcał do odwiedzania Ciężkowic przez turystów. W wywiadzie dla "Boston Transcript" przekazał Amerykanom taką wiadomość:
„(…) jeśli znajdą się zagubieni w Tatrach. Do Ciężkowic było niedaleko, nie tylko z Tatr, ale i z Paryża: 33 godziny jazdy ekspresem, a potem dwie mile za zachód i przez górkę skręcić w lewo, a następnie przez most…”.

Mistrz ufundował również tablicę, która została wmurowana w skałę "Piekło" w Rezerwacie „Skamieniałe Miasto”, na pamiątkę 500-setnej rocznicy bitwy pod Grunwaldem, w 1910 roku. W czasopiśmie Ziemia Ciężkowicka czytamy także: „Wielki pianista zapisała się bardzo dobrze w historii Ciężkowic. Z jego inicjatywy w naszym mieście założono, w zakupionym przez niego murowanym budynku (Rynek 15.), kasyno czyli Klub Inteligencji Obywatelskiej. Klub ten został wyposażony przez Paderewskiego w fortepian, bilard oraz 2000 książek. Dzięki niemu w Ciężkowicach powstała Ochotnicza Straż Pożarna. Z funduszy mistrza powstała wtedy, stojąca na rynku, kapliczka św. Floriana patrona strażaków.”



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz